Historia cmentarza parafialnego

Do momentu utworzenia w Sośnicy samodzielnej parafii, zmarłych mieszkańców wsi chowano na przykościelnym cmentarzu parafii św. Andrzeja w Zabrzu. Najstarsza jego część, do dziś istniejąca, znajduje się na północnej stronie ulicy Wolności prowadzącej do Gliwic. W centrum powierzchni cmentarnej stał do połowy XIX wieku stary, drewniany kościółek, wybudowany w 1546 roku. Dawnym zwyczajem prawie wszystkie stare górnośląskie kościoły otoczone były cmentarzem. W 1872 roku urządzono w tym obrębie po południowej stronie ul. Wolności drugi cmentarz , za którym wznoszono obecnie istniejący kościół św. Andrzeja w Zabrzu.

Po wybudowaniu w Sośnicy tymczasowego kościoła w 1911 roku, założono w odległości około 1,5 km od centrum wsi, w północnym rejonie graniczącym z Maciejowem, parafialny cmentarz. Pierwszy pogrzeb odbył się tam 1 października 1911 roku.

Nieco później wybudowano skromną kapliczkę cmentarną z wieżyczką, na której zawieszono w 1929 roku mały dzwon pochodzący z dzwonnicy starego kościółka. Po raz pierwszy zabrzmiał w Uroczystość Wszystkich Świętych 1 listopada 1929 roku. Od tej chwili dzwon odzywał się zawsze, gdy kondukt pogrzebowy przekraczał bramę cmentarną.

W 1934 roku cmentarz Sośnicki został powiększony i obejmował powierzchnię 1,4 ha. Poświęcenie nowej części cmentarnej odbyło się w Dzień Zaduszny 2 listopada 1934 roku.

Do 1936 roku na katolickim cmentarzu parafialnym w Sośnicy chowano także zmarłych mieszkańców sąsiedniego Maciejowa, bowiem do chwili wybudowania tam kościoła i utworzenia samodzielnej parafii w 1936 roku, mieszkańcy tej kolonii należeli do Sośnickiej wspólnoty parafialnej.

W roku założenia sośnickiego cmentarza – 1911 pochowano 23 zmarłych mieszkańców wsi. Najwyższą liczbę pogrzebów – 340, zanotowano w 1945 roku. W większości były to ofiary działań frontowych w naszej okolicy – żołnierze i ludność cywilna. Z tego okresu pochodzą masowe groby bezimiennych niemieckich żołnierzy i ludności cywilnej. W sumie jest 20 mogił bez oznakowania, w tym cztery groby zmarłych jeńców angielskich, z obozu położonego w czasie II wojny światowej pomiędzy mostami kolejowymi w pobliżu kolejowego dworca osobowego w Sośnicy. W 2004 r. pochowano tu również żołnierza – sośniczanina, który poniósł śmierć w czasie pełnienia misji pokojowej w Iraku.

Na cmentarzu spoczywają też ofiary powstań śląskich oraz jeńcy wojenni i pracownicy przymusowi różnych narodowości, którzy w latach 1939-1945 przebywali w obozach na terenie Sośnicy i Gliwic. Są też mogiły górników, którzy zginęli na posterunku pracy w podziemiu Kopalni „Sośnica” podczas wielkiej katastrofy pożarowej 30 maja 1955 roku.

Zgodnie ze swoją ostatnią wolą na cmentarzu przy głównej alei pochowani zostali proboszczowie parafii: ks. Jerzy Jonienc oraz ks. Brunon Bloch. Spoczywają tu również: ks. Marian Milanik, pochodzący z Sośnicy oraz o. Jerzy Szyszko, który pracował w parafii.

W parafialnym kościele, przed bocznym ołtarzem Serca Pana Jezusa, znajduje się grób pierwszego proboszcza sośnickiej parafii, inicjatora budowy naszego kościoła – ks. Amanda Ballona. Zmarł nagle 11 grudnia 1928 roku w czasie budowy świątyni. W tym samym miejscu złożono urnę z prochami drugiego proboszcza parafii ks. dr Antoniego Korczoka. Zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau 5 lutego 1941 roku.

Dzięki staraniom ks. proboszcza Brunona Plocha w 1995 roku Urząd Miasta w Gliwicach przydzielił w trybie administracyjnym teren wielkości 0,8 ha na powiększenie parafialnego cmentarza. W krótkim czasie adoptowano ten obszar sposobem gospodarczym na miejsca pochówku. W uroczystość Wszystkich Świętych 1 listopada 1995 roku poświęcono tę część cmentarza. Pierwszy pogrzeb w tym rejonie odbył się 14 listopada tegoż roku.

W 2012 r. doszło do wybuchu gazu w pobliskim zakładzie, przez co część nagrobków od strony zachodniej cmentarza została zupełnie zniszczona i uszkodzona. Uszkodzeniu uległ także dach kapliczki cmentarnej.

Data publikacji Kategorie Historia